piątek, kwiecień 19, 2024

Przedstawiamy opracowane przez R. Rybkę biogramy oficerów z listy ukraińskiej, którzy w maju 1940 r. zostali zamordowani i pochowani w Bykowni (dziś dzielnica Kijowa). Wszyscy pochodzili z Bochni i Ziemi Bocheńskiej lub byli związani z nią jako absolwenci Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego. Aresztowani we wrześniu lub październiku 1939 r. przez sowieckie NKWD i rozstrzelani w Bykowni. Ich nazwiska umieszczono na tablicy ofiar tego mordu znajdującej się na otwartym w 2012 r. polskim cmentarzu wojennym - "czwartym cmentarzu katyńskim".

Cmentarz w BykowniDominik Józef urodził się 26 XII 1899 w Lipnicy Dolnej (powiat Bochnia) jako syn Jana i Rozalii z domu Plewa. Od 1915 uczęszczał do gimnazjum w Bochni; w lutym 1917, jako uczeń V klasy, powołany został do służby w armii austriackiej. Walczył na froncie włoskim, gdzie wiosną 1918 dostał się do niewoli włoskiej. W czerwcu 1918 zgłosił się do polskiego oddziału ochotniczego przy armii włoskiej; walczył na froncie w składzie 4 Armii, brał też udział w akcji werbunkowej w obozie Santa Maria Capua Vetere. 4 X 1918 przeszedł do oddziałów Armii Polskiej; mianowany sierżantem (5 XII 1918), po przerzuceniu do Francji służył w 1 Dywizji Strzelców, wraz z którą wiosną 1919 powrócił do kraju i brał udział w walkach na froncie ukraińskim i bolszewickim. Podczas walk został ranny w rękę. Latem 1920 został przydzielony do 205 ochotniczego pułku piechoty, w którym 5 sierpnia tego roku awansował do stopnia st. sierżanta; ostatnio (od 1 X 1920) służył w jego 3 kompanii karabinów maszynowych jako podoficer prowiantowy. 3 XII 1920 zwolniony do rezerwy, powrócił do nauki w bocheńskim gimnazjum. W 1922 zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, które ukończył w 1926. Następnie pracował jako nauczyciel w prywatnych szkołach średnich na Kielecczyźnie – początkowo w Seminarium Nauczycielskim w Bodzentynie, a potem w Gimnazjum Koedukacyjnym im. Augusta Witkowskiego w Skarżysku-Kamiennej. Następnie przeniósł się na Wołyń i 1 IX 1932 został mianowany nauczycielem Państwowego Gimnazjum Koedukacyjnym im. Marii Konopnickiej w Ostrogu nad Horyniem. Od 16 VIII 1933 był prowizorycznym zastępcą inspektora szkolnego w Horochowie, a około 1937 został mianowany inspektorem szkolnym we Włodzimierzu Wołyńskim i na tym stanowisku pozostał do wkroczenia Armii Czerwonej. Aresztowany przez NKWD 11 X 1939 we Włodzimierzu i osadzony w miejscowym więzieniu. 29 IV 1940 wywieziony do więzienia w Kijowie, skąd wywołany 8 V 1940.

Florczyk Tadeusz Marian urodził się 20 VIII 1916 w Leżajsku jako syn Kacpra (zm. 1923) i Heleny z domu Lela. W latach 20-tych przeniósł się z rodzicami do Bochni. Uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni (1927-35), gdzie w 1935 uzyskał świadectwo dojrzałości. Po ukończeniu kursu unitarnego przy Szkole Podchorążych Piechoty (1935-36) oraz Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej (1936-38) mianowany został podporucznikiem piechoty ze starszeństwem z 1 X 1938 z przydziałem do 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej, gdzie został dowódcą plutonu. Po mobilizacji pułku w marcu 1939 pozostał w nadwyżkach pułku jako instruktor w kompanii szkolnej rekruckiej. W kampanii wrześniowej miał przydział do Ośrodka Zapasowego 9 Dywizji Piechoty. Podczas działań wojennych został dowódcą 2 kompanii batalionu marszowego 34 pułku piechoty, sformowanego przez ten ośrodek, na czele której został skierowany do Twierdzy Brzeskiej i walczył w jej obronie. Po opuszczeniu twierdzy (16 IX 1939) i rozwiązaniu batalionu próbował przekroczyć granicę polsko-rumuńską. Aresztowany przez NKWD w rejonie Stryja. Osadzony w więzieniu w Stryju, skąd w styczniu 1940 został przewieziony do Lwowa, a w kwietniu do Kijowa, gdzie został zamordowany.

Norski (do 1919: Neumann) Wiktor Maurycy urodził się 28 VII 1872 w Bochni jako syn Maurycego, urzędnika salinarnego i Herminii z domu Schloif. Uczęszczał do I Gimnazjum w Przemyślu, gdzie w 1891 zdał maturę. Następnie ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego (1891-96), uzyskując tytuł doktora praw. Od 1 X 1895 do 30 IX 1896 odbył jednoroczną służbę wojskową w armii austriackiej. W rezerwie został mianowany podporucznikiem (1898), a później awansował do stopnia porucznika (1913). Po zakończeniu studiów wstąpił w 1896 na praktykę sądową we Lwowie. W 1898 został mianowany auskultantem przy Sądzie Okręgowym w Kołomyi, a w 1899 – adiunktem w Sądzie Powiatowym w Budzanowie. W 1902 przeniesiony został na adiunkta do Sądu Powiatowego w Trembowli. W 1907 otrzymał nominację na sekretarza Sądu Powiatowego w Potoku Złotym, a w roku następnym przeniesiono go na takie samo stanowisko do Sądu Powiatowego w Czortkowie. W 1909 został mianowany sędzią powiatowym w Sądzie Powiatowym w Czortkowie, a w 1912 otrzymał nominację na sędziego w czortkowskim Sądzie Obwodowym. W pierwszym miesiącu I wojny światowej był delegatem władz administracyjnych w komisjach rekwizycyjnych, po czym powrócił do zadań sędziowskich. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pozostawał nadal na zajmowanym stanowisku, a 12 XII 1921 został mianowany sędzią Sądu Apelacyjnego w Poznaniu. W 1923 przyjęty do rezerwy WP w stopniu porucznika i przydzielony do 57 pułku piechoty; już w 1924 został zaliczony do pospolitego ruszenia. a w 1933 zwolniony z obowiązku służby wojskowej. W tym samym roku otrzymał nominację na wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu i na tym stanowisku pozostał do wojny. Podczas kampanii wrześniowej ewakuował się do Lwowa. Aresztowany przez NKWD 24 X 1939 we Lwowie, więziony był w Brygidkach i na Zamarstynowie. W maju 1940 wywieziony do Kijowa i tam zamordowany.

Kulczycki Stefan Ludwik urodził się 7 VII 1886 w Krakowie jako syn Floriana, listonosza, i Marii z domu Orzechowskiej. Uczęszczał do gimnazjum w Bochni (1896-1904), gdzie w 1904 uzyskał maturę. Następnie ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1904-09) i zdał trzy państwowe egzaminy prawnicze. W 1910 powołany został do armii austriackiej i wcielony do 2 pułku artylerii wałowej, przy którym ukończył szkołę jednorocznych ochotników i złożył egzaminy oficerskie. Po powrocie do cywila rozpoczął służbę urzędniczą jako praktykant konceptowy w Starostwie Powiatowym w Limanowej, gdzie w 1912 awansował na koncypistę Namiestnikostwa. 1 VIII 1914 zmobilizowany jako kadet do armii austriackiej i wcielony do 2 pułku artylerii wałowej, służył w 12 kompanii marszowej. 9 I 1915 mianowany został podporucznikiem, a 9 IX 1915 przeniesiono go do służby cywilnej w okupacyjnej żandarmerii wojskowej w byłym Królestwie Polskim, gdzie pracował jako urzędnik administracji na zajętych terenach. Po I wojnie światowej związał się z administracją państwową, jako urzędnik w centralnym zarządzie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W WP nie służył (formalnie w 1923 został przyjęty do rezerwy w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 VI 1919 i przydzielony ewidencyjnie kolejno do 11 i 27 pułku artylerii polowej oraz Oficerskiej Kadry Okręgowej nr II). W marcu 1923 został mianowany kierownikiem Starostwa Powiatowego w Łucku, skąd 15 I 1924 przeniesiono go do Urzędu Wojewódzkiego we Lwowie. Z dniem 29 XII 1924 został zwolniony ze służby państwowej. Zamieszkał w Kiwercach na Wołyniu, gdzie pracował jako urzędnik samorządowy. W styczniu 1938 wybrany członkiem Komisji Regionalnego Planu Zabudowania Wołynia jako delegat samorządu powiatu łuckiego. Aresztowany jesienią 1939 roku. W kwietniu 1940 przewieziony do Kijowa i tam zamordowany.

Piekło Tadeusz Jan urodził się 22 X 1909 w Bochni jako syn Antoniego, urzędnika skarbowego, i Julii z domu Nowackiej. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Bochni, a następnie do tamtejszego gimnazjum państwowego, w którym ukończył 6 klas (1920-28). W latach 1930-31 odbył służbę wojskową, a następnie wyjechał na Wołyń, gdzie pracował jako urzędnik w wydziale III Izby Skarbowej w Łucku; przed wybuchem wojny zajmował stanowisko kontraktowego sekretarza w tym urzędzie. Był członkiem Związku Strzeleckiego. Aresztowany przez NKWD w 1939 w Łucku. Wiosną 1940 wywieziony do Kijowa i tam zamordowany.

Jego starszy brat Mieczysław (ur. 1899), major artylerii WP, był dowódcą dywizjonu 13 pułku artylerii lekkiej, a po kampanii wrześniowej jeńcem oflagów.

Tarada Aleksander urodził się 3 XI 1903 w Józefówce (powiat Brzeżany) jako syn Grzegorza i Marii z domu Foryś. Ukończył szkołę powszechną, a następnie 2 klasy gimnazjum w Bochni (1916-20). W okresie od 1 X 1924 do 10 XII 1925 odbył obowiązkową służbę wojskową; zwolniony do rezerwy w stopniu kaprala. 1 II 1928 przyjęty do Policji Państwowej województwa wołyńskiego jako posterunkowy i wcielony do stanu PP powiatu Dubno. Służył na posterunku w Krupcu, gdzie 1 IV 1934 otrzymał awans do stopnia st. posterunkowego. W 1935 został mianowany komendantem posterunku w Bożkiewiczach, a 14 IV 1937 przeniesiono go na stanowisko komendanta posterunku w Jarosławiczach, gdzie służył do września 1939. Aresztowany przez NKWD we wrześniu 1939 koło Jarosławicz (śledztwo wszczęto 26 IX 1939), osadzony początkowo w więzieniu w Dubnie, a potem w więzieniu w Równem. 28 III 1940 wywieziony do więzienia w Kijowie i tam zamordowany.

Ryszard Rybka