Św. Kinga wrzuca pierścień do kopalni soli. Fresk w bazylice św. Mikołaja w Bochni

Choć nie urodziła się w naszym regionie, to jednak z Bocheńszczyzną była związana i położyła zasługi dla jej rozwoju. Kinga (a właściwie Kunegunda) przyszła na świat 5 marca 1234 r. w Ostrzyhomiu, jako trzecia córka króla Węgier Beli IV i Marii, córki cesarza greckiego Teodora I. Już jako pięcioletnia dziewczyna została zaręczona z księciem Bolesławem, zwanym później Wstydliwym. Ślub mógł nastąpić dopiero w 1246 r. kiedy to Kinga skończyła 12 lat. Wtedy to po raz pierwszy wyprosiła u swojego męża złożenie rocznych ślubów czystości, które dwa lata później oboje przedłużyli dozgonnie. Wcześniej, bo w 1241 r., na ziemie polskie najechali Tatarzy, a książęca para schroniła się przed nimi na czeskich Morawach.

Odkrycie soli w Bochni przez świętą Kingę. Obraz Floriana CynkaKsiężna wspierała swojego męża w jego rządach w Małopolsce, ofiarując m.in. swój posag na odbudowę kraju po zawierusze tatarskiej. Szczególną opieką otaczała biednych i chorych, a także kobiety spodziewające się dziecka. Wspierała również rozwój gospodarczy Małopolski, w tym niewątpliwie żupę bocheńską, gdzie od 1248 r. wydobywano sól. Zdaniem niektórych historyków, być może to ona sprowadziła do Polski górników z Węgier, którzy pomogli zgłębić w Bochni pierwszy szyb. W sposób pośredni potwierdza te przypuszczenia legenda o pierścieniu Kingi wrzuconym do kopalni węgierskiej, a odnalezionym w pierwszej bryle soli w Bochni. W Bochni zapewne niejednokrotnie przebywała, musiała się też troszczyć o los górników, skoro ci później zanosili do niej modlitwy i prośby, czyniąc to zresztą po dzień dzisiejszy. Tradycja czyni też Kingę fundatorką kościoła parafialnego w Bochni, ale dokumenty pisane z tego okresu wyraźnie wskazują, że była to zasługa księżny Grzymisławy, matki Bolesława Wstydliwego.

Po śmierci Bolesława w 1279 r. Kinga wstępuje do klasztoru klarysek w Starym Sączu, gdzie pozostawała aż do śmierci. W klasztorze pociągała inne siostry swym miłosierdziem i pokorą, angażowała się we wszelkie prace, uczyła siostry modlitw i śpiewu - także w języku polskim. Cały czas wspierała ubogich, nawet w czasie choroby, która zakończyła jej świątobliwe życie 24 lipca 1293 r. W 1999 r. w czasie wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Starym Sączu została ogłoszona świętą i patronką Polski.

Kult świętej Kingi w Bochni

Pielgrzymka do grobu św. Kingi w Starym SączuW naszym mieście święta Kinga w sposób szczególny czczona była przez bocheńskich górników, którzy już w średniowieczu modlili się do niej i prosili o opiekę. W 1441 r., kiedy w kopalni szalał pożar, górnicy i mieszczanie bocheńscy wyruszyli z błagalną pielgrzymką do grobu Kingi w starosądeckim klasztorze. Prośby pielgrzymów zostały wysłuchane, gdyż pożar nagle ustał, a pozostałe po nim zniszczenia okazały się zadziwiająco małe. O szczególnym kulcie Kingi wśród górników świadczy również kaplica, wykuta w ścianach solnych. Jest to największa i najlepiej zachowana spośród kaplic w kopalni bocheńskiej. Powstała po 1747 roku pod nazwą Nowa Kaplica Świętych Aniołów Stróżów. W 1782 dokonano zmiany nazwy na "Błogosławionej Kingi". Głównymi elementami wyposażenia prezbiterium są: ołtarz św. Kingi, ołtarz Św.Barbary, ambona wykuta w soli i rzeźby solne świętej Kingi, św. Jana Nepomucena, Wojciecha i Tomasza z Akwinu. Do dziś dnia odprawiane są w niej nabożeństwa, a wyjątkowo podniosły charakter mają pasterki.

kaplica św. Kingi w kościele św. Mikołaja w BochniW samym mieście, w okresie przedrozbiorowym, modlono się do niej głównie w kaplicy kościoła parafialnego, gdzie przeniesiono w 1695 r. relikwie świętej z kościoła św. Krzyża. Dbano o tę kaplicę przez cały wiek XVIII, a w czasach tych mieszczanie często i chętnie nadawali imię świętej swoim córkom. W 1769 r. Piotr Kornecki wykonał piękne malowidło ścienne nad wejściem do kaplicy Matki Bożej Bocheńskiej, przedstawiające wspomnianą legendę o odkryciu soli w Bochni. W 1891 r. z racji zbliżającego się jubileuszu 600-lecia jej śmierci, jej imieniem nazwano plac przykościelny, a Rada Miejska podjęła uchwałę o odnowieniu kaplicy Kingi w kościele parafialnym. Przy restauracji kaplicy przez jakiś czas pracował sam Jan Matejko, który też wykonał szkice portretu Kingi. Ten nowy obraz świętej ostatecznie namalował jego uczeń Władysław Rossowski. Przedstawia Świętą w młodym wieku o majestatycznej postawie i pogodnej twarzy. Atrybutami Świętej są białe lilie - symbol świętości i bryłki soli - bogactwo Bochni na przestrzeni wieków.

Obchody jubileuszowe zaowocowały również nadaniem jednej z ówczesnych szkół wydziałowych żeńskich imienia błogosławionej (wówczas) Kingi. W budynku tej dawnej szkoły mieściło się Gimnazjum nr 1, które odziedziczyło po niej patrona. W Bazylice św. Mikołaja, w jej kaplicy, odprawiane są cotygodniowe Msze święte.

relikwie świętej Kingi umieszczone w byle soli23 czerwca 2016 r. do bocheńskiej kopalni sprowadzono relikwie św. Kingi. Do kaplicy znajdującej się 176 metrów pod ziemią trafiły fragmenty kości zamknięte w oczku pierścienia. Ten z kolei umieszczono w bryle soli, co jest nawiązaniem do znanej legendy. 

W sposób szczególny jest postać jest czczona 24 lipca, tj. w dniu jej śmierci. O jej życiu i zasługach przypominają wtedy nie tylko nabożeństwa religijne, ale też imprezy i koncerty organizowane przez bocheńskie Muzeum im. St. Fischera czy Uzdrowisko Kopalnia Soli w Bochni.