Na ziemi bocheńskiej znajduje się wiele pięknych nagrobków, cennych ze względów historycznych i artystycznych. Wyjątkowym zabytkiem jest na pewno chłopski, kamienny nagrobek Reginy Kuscycny (Kuskowej?, Kozłowej?) pochodzący z 1833 r. Zdaniem profesora Romana Reinfussa, wybitnego znawcy polskiej rzeźby kamiennej, jest to najstarszy zachowany nagrobek chłopski w Polsce!

Nagrobek Reginy Kuscyny z ŻegocinyNie wiemy kim była owa Kuscyna. Zapewne była pobożną chłopką z Żegociny lub okolicy, którą los wyróżnił tym, że na nagrobku przetrwało jej imię, i nie pozostała anonimową, jak tylu współcześnie jej zmarłych. Jeszcze kilka lat temu jej nagrobek znajdował się na starym cmentarzu w Żegocinie, na tzw. "Biedroniówce" (powyżej kościoła parafialnego). Opuszczony cmentarz od wielu lat coraz bardziej zarastał, a znaczna część XIX-wiecznych nagrobków uległa zniszczeniu. Na szczęście dzięki Stowarzyszeniu Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej, wspomniany zabytek został odnaleziony i zabezpieczony. Członkowie stowarzyszenia planują w przyszłości wyeksponować go w specjalnym lapidarium, upamiętniającym opuszczony cmentarz.


Nagrobek z cmentarza w TrzcianieOmawiany zabytek został wykonany z kamiennej płyty zwieńczonej krzyżem wykonanym głębokim rytem. Górne pionowe ramie krzyża posiada kształt prymitywnie wykonanej trupiej czaszki. Po obu stronach krzyża znajdują się wyryte litery AD oraz data 1833. Poniżej między dwiema poziomymi kreskami napis: REGINA KUSCYNA PRO OWE czyli "prosi o westchnienie". Na tylnej ścianie płyty widoczny jest zarys czaszki, na której prawie nieczytelny symbol IHS z krzyżykiem pośrodku górnej litery H. Poniżej czaszki na wysokości ramion krzyża poziomo wykuta bruzda.

Jego kształt nie nawiązuje do znanych z tego okresu nagrobków miejskich, ale moim zdaniem jest bardzo podobny do kamiennego słupa nagrobnego kanonika regularnego z cmentarza w Trzcianie (porównaj zdjęcie). Nie wykluczone, że oba nagrobki wykonał może ten sam kamieniarz, zwłaszcza, że pochodzą mniej więcej z tego samego okresu czasu (1833 i 1838 r.).